10 min czytania
|
W peroksydazie tarczycowej decydujący enzym w syntezie hormonów tarczycy zawiera w swojej cząsteczce żelazo. Jego niedobór powoduje obniżenie stężenia hormonów tarczycy oraz niedoczynność gruczołu tarczycy. Natomiast niedobory cynku obniżają stężenia T3 i T4 , a to w konsekwencji prowadzi do obniżenia tempa przemiany materii.
Z kolei hormony tarczycy T3 i T4 mają w swojej budowie jod. T4 ulega dejonizacji do T3, T3 zaś jest aktywnym hormonem. T3 (trijodotyronina) w budowie swoich cząsteczek ma JOD. Dejodyzacja T4 do T3 zachodzi dzięki działaniu enzymów: selenoprotein, stąd niedobór selenu wpływa ujemnie na wytwarzania aktywnego hormonu T3 co prowadzi do destrukcji tkanek tarczycy. Selen również min. minimalizuje destrukcyjne działanie jodu, pomimo, że niedobór tego pierwiastka prowadzi do wzrostu TSH, pula jodu wewnątrz tarczycowego zmniejsza się stopniowo i poniżej 10-20µg i w wielu przypadkach powstaje wole. [1]
Podstawowym czynnikiem wpływającym na metabolizm tarczycy jest oczywiście spożycie jodu. Jednak odkrycia ostatnich 20 lat wskazują, że zasoby selenowe organizmu również mogą wpływać na gruczoł tarczowy. Tarczyca jest narządem o stosunkowo dużym stężeniu selenu utrzymywanym przez organizm nawet w warunkach niedoboru tego pierwiastka. [2] Obserwacja ta wskazuje na istotną rolę selenu w funkcji gruczołu tarczowego. I rzeczywiście, wśród fizjologicznych ról, przypisywanych związkom selenu w organizmie człowieka, jest wymieniane wielokierunkowe działanie selenoenzymów w układzie endokrynnym. [3]
W badaniach Sochy i wsp. stwierdzono znamiennie mniejsze stężenie selenu w surowicy krwi u pacjentów z chorobą Hashimoto niż u osób zdrowych.[4] Ponadto, u pacjentów z chorobą Hashimoto i łagodną niedoczynnością tarczycy, u których stężenie selenu było poniżej wartości 80 mg/L, zaobserwowano znamiennie większe stężenie białek C-reaktywnych, niż w grupie pacjentów o wyższym stężeniu selenu. [5] W 1998 roku przeprowadzono kilka niezależnych badań w Niemczech, Grecji i na Węgrzech. w każdym przypadku – na kilku dziesięcioosobowych grupach pacjentów z wysokim mianem anty-TPO. Były to badania trwające od kilku do kilkunastu miesięcy, randomizowane, prospektywne, z podwójnie ślepą próbą, kontrolowaną placebo. Pacjentom (przeważnie – kobietom) podawano selen w postaci albo selenianu(IV) sodu albo selenometioniny, w dawce 200 mg Se/dobę, jako środek wspomagający standardową terapię L-tyroksyną. W porównaniu z grupami chorych otrzymujących placebo, w grupach suplementowanych selenem zaobserwowano wcześniejszy o parę miesięcy i kilkakrotnie większy, spadek stężenia anty-TPO – niekiedy nawet do wartości prawidłowych. Natomiast w badaniach przeprowadzonych we Włoszech podjęto próbę oceny wpływu suplementacji selenem na strukturę tarczycy we wczesnym stadium rozwoju AZT, jeszcze przed rozpoczęciem terapii L-tyroksyną. Przyjmowanie selenu nawet w dawce zbliżonej do fizjologicznej, tj. 80 µg/dobę, przez 12 miesięcy wpłynęło na poprawę echogeniczności gruczołu. [6]
Pierwiastek śladowy, jakim jest selen, ma istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego. Jako składnik białek enzymatycznych, wchodzi w skład wielu krytycznych dla życia szlaków biochemicznych. Selen stanowi centrum aktywne dla reakcji utleniania i redukcji (redoks), dzięki czemu ma zdolność rozkładania nadtlenku wodoru, nadtlenków lipidowych oraz fosfolipidowych i przekształcania ich do nieszkodliwych produktów, takich jak woda i alkohole. Reaktywne formy tlenu mogą uszkadzać substancje takie jak lipidy, będące składnikiem błon komórkowych, lipoproteiny oraz DNA. Wiąże się to ze zwiększonym ryzykiem rozwoju chorób układu sercowo- naczyniowego, autoimmunologicznych i nowotworowych.[7]
Niskie stężenie selenu wiąże się również ze zwiększoną śmiertelnością, upośledzeniem odporności organizmu oraz zaburzeniami nastroju. Ponadto, selen bierze udział w metabolizmie hormonów tarczycy, a jego niedobór może prowadzić do zaburzeń czynności tarczycy.
Bibliografia
Chcesz otrzymać 5% zniżki na pierwszy zakupiony pakiet, lub jakąkolwiek inną pozycję ze sklepu? Zapisz się do newslettera, a kod zniżkowy przyślę na Twój adres email.
Nazywam się Alicja i jestem dietetykiem klinicznym do zadań specjalnych. Pomogę Ci odnaleźć przyczynę źródłową Twoich problemów zdrowotnych, co jest kluczem dla skutecznej poprawy Twojego zdrowia i samopoczucia.
Nazywam się Alicja i jestem dietetykiem klinicznym do zadań specjalnych. Pomogę Ci odnaleźć przyczynę źródłową Twoich problemów zdrowotnych, co jest kluczem dla skutecznej poprawy Twojego zdrowia i samopoczucia.
Alicja Brodowiak
ul. Piątkowska 122/1A
60-649 Poznań
+48 505 625 074
info@alicja.care
Nazywam się Alicja i jestem dietetykiem klinicznym do zadań specjalnych. Pomogę Ci odnaleźć przyczynę źródłową Twoich problemów zdrowotnych, co jest kluczem dla skutecznej poprawy Twojego zdrowia i samopoczucia.
Alicja Brodowiak
ul. Piątkowska 122/1A
60-649 Poznań
+48 505 625 074
info@alicja.care
Dziękuję za zapisanie się do mojego newslettera! Spodziewaj się w nim najnowszych treści, materiałów edukacyjnych i inspiracji.
Otrzymałam Twoją wiadomość, zwykle odpowiadam w ciągu 2 dni roboczych. Odpowiedź przyjdzie do Ciebie na maila.
