Nietolerancja laktozy i zbóż glutenowych u pacjentów z Hashimoto
Może to wpływać na wchłanianie niektórych leków, w tym również lewotyroksyny stosowanej w niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto. Stwierdzono, że u osób z nietolerancją laktozy i autoimmunologiczną chorobą tarczycy potrzebne są wyższe dawki lewoskrętnej tyrozyny aby utrzymać poziom TSH w normie niż u osób, które na nietolerancję laktozy nie cierpią. Główną przyczyną są problemy jelitowe, przyspieszony pasaż jelit oraz zaburzenia w mikroflorze jelit [1]. Konieczność podania większej dawki wykazano w badaniu przeprowadzonym na mieszkańcach basenu morza śródziemnego i Turcji wykazano, że na 84 pacjentów z chorobą Hashimoto 63 z cierpiało na nietolerancję laktozy [2].
W innych badaniach naukowcy zwracają uwagę na kazeinę, która jest silnym antygenem i nie jest wskazana dla osób chorujących na zapalenie tarczycy. Osoby spożywające mleko i jego przetwory powinny wybierać produkty o możliwie jak najmniejszym stopniu przetworzenia [3].
Jeśli chodzi o zboża glutenowe, to wiemy, że gliadyna, jedna z frakcji tworzącej gluten, jest białkiem o strukturze podobnej do tkanki tarczycowej. Podejrzewa się, że gliadyna wzmaga produkcję przeciwciał przeciwko niej przez układ immunologiczny. Przeciwciała te mogą także atakować tarczycę. Dieta bezglutenowa wyhamowuje ten proces. Niestety długotrwałe stosowanie diety bezglutenowej i bezmlecznej niesie za sobą ryzyko niedoborów witamin i minerałów. Aby tego uniknąć należy skorzystać z porady dietetyka. Według różnych badaczy współwystępowanie nadwrażliwości na gluten u osób chorych na Hashimoto wynosi od 3,2% do 43%, co oznacza, że rozpiętość jest duża, ale jest ona zależna od typu nadwrażliwości. Badania wykazały, że ryzyko celiakii (celiac disease – CD) u osób z chorobą Hashimoto jest 10 razy większe niż u osób zdrowych i jest wyższe niż u osób z chorobą Gravesa-Basedowa. Nie należy wprowadzać diety bezglutenowej przed zdiagnozowaniem choroby trzewnej ponieważ może to dać fałszywy obraz, czego konsekwencją będzie nieprawidłowe leczenie. U osób chorych na zapalenie tarczycy Hashimoto ze zdiagnozowaną celiakią po wprowadzeniu diety bezglutenowej najczęściej należy skorygować i zmniejszyć dawkę hormonów gdyż poprawia się funkcjonowanie narządu tarczycy oraz spadają przeciwciała anty TPO[4]. Dieta bezglutenowa może wpływać na układ immunologiczny i złagodzić proces autoimmunizacyjny.[5].
O chorobie trzewnej wiemy sporo, jest ona związana z występowaniem swoistych przeciwciał pokarmowych IgG, występuje w niej opóźniona reakcja alergiczną na gluten. Badacze wskazują, że swoiste pokarmowo przeciwciała IgG mogą mieć wpływ na objawy i stan zapalny u pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego, astmą oskrzelową, reumatoidalnym zapaleniem stawów czy innymi jednostkami chorobowymi [3;6]. U pacjentów z celiakią wykrywa się przeciwciała przeciwko endomysium mięśni gładkich przewodu pokarmowego EmA. Te przeciwciała na skutek podaży glutenu w diecie skutkują uszkodzeniem i zanikiem kosmków jelitowych, co w konsekwencji poważnie . zaburza procesy trawienia i wchłaniania, Następnym parametrem w diagnostyce celiakii są przeciwciała przeciwko transglutaminazie tkankowej w klasie IgA, jest to enzym, który odgrywa istotną rolę w przebiegu wielu procesów biochemicznych w organizmie. W obecnych czasach, kiedy postę cywilizacji, rozwój gospodarki i produkcji wysokoprzetworzonej żywności obserwuje się wzrost nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten. Przypadłość ta występuje w każdej grupie wiekowej, u sportowców, kobiet z wtórną niepłodnością oraz pacjentów autoimmunologicznych. Badania potwierdzają, że u pacjentek z chorobą Hashimoto prawie co 2 z nich cierpi na nieceliakalną nadwrażliwość na gluten. Swoisto pokarmowe przeciwciała IgG w podklasach 1–4 mogą być przyczyną występowania różnych objawów. Pierwsze teorie naukowe w tym temacie pojawiły się już w latach 70-tych ubiegłego wieku, obecnie prowadzone są badania potwierdzające te zależności. Jednym z badań w kierunku reakcji pokarmowych IgG-zależnych są badania na pacjentach z zespołem jelita nadwrażliwego, wprowadzono dietę eliminacyjną na podstawie wyników badań. Wynikiem tego było złagodzenie objawów występujących z układu pokarmowego. [6]
W 2014 roku przeprowadzono badania na 90 pacjentkach z chorobą Hashimoto w kierunku nietolerancji pokarmowych IgG-zależnych. Badanie wykonano metodą ELISA na obecność swoisto-pokarmowych immunoglobulin IgG 1-4. Do grupy badanych pacjentek zakwalifikowano kobiety w przedziale wiekowym od 15 do 69 lat. Oceniono również BMI pacjentek i dokonano pomiarów antropometrycznych. 24% pacjentek miało nadwagę, a otyłość stwierdzono u 33%, razem ponad 57% pacjentek wykazywało nadmierną masę ciała. Wśród wszystkich pacjentek 70% z nich miało nadmierny obwód talii w odniesieniu do zalecanych norm zdrowotnych. Ponadto 65% pacjentek wykazywało podniesiony poziom cholesterolu całkowitego.
Jeśli chodzi o nietolerancję IgG zależne wykazano, że wszystkie pacjentki w badanej grupie wykazywały nietolerancje pokarmowe IgG-zależne, z czego najbardziej reaktywnym alergenem była pszenica, ale nie gluten. Okazuje się, że pacjentki reagowały na inne frakcje białka niż gluten. Żadna z tych pacjentek nie miała reakcji alergicznych IgE-zależnych, alergie wziewne wykazano u 13,3% badanych.
Oto zestawienie antygenów pokarmowych w klasie IgG u pacjentek z Hashimoto w tym badaniu.
Rola nadwrażliwości pokarmowych IgG-zależnych i ich podklas nie jest jednoznacznie wyjaśniona, niemniej jednak coraz częściej stosuje się dietę eliminacyjno-ritacyjną na ich podstawie z bardzo wymiernym skutkiem u pacjentów, zwłaszcza z chorobami autoimmunizacyjnymi. Badanie Audit of the York Nutritional Laboratory Survey pokazuje, że nadwrażliwości pokarmowe dotyczą aż 45% społeczeństwa w populacji USA i Europie.
Bibliografia
- Cellini M, Santaguida MG, Gatto I, et al. Systematic appraisal of lactose intolerance as cause of increased need for oral thyroxine. J Clin Endocrinol Metab. 2014;99(8): e1454–e1458. doi: 10.1210/jc.2014- 1217. 27
- Asik M, Gunes F, Binnetoglu E, et al. Decrease in TSH levels after lactose restriction in Hashimoto’s thyroiditis patients with lactose intolerance. Endocrine. 2014;46:279–284
- Zakrzewska E, Zegan M, Michota-Katulska E. Zalecenia dietetyczne w niedoczynności tarczycy przy współwystępowaniu choroby Hashimoto. Bromatol Chem Toksykol. 2015;48(2):117–127
- Valentino R, Savastano S, Tommaselli AP, et al. Prevalence of coeliac disease in patients with thyroid autoimmunity. Horm Res. 1999;51:124–127
- E. Zakrzewska, M. Zegan., E. Michota-Katulska, D. Szostak-Węgierek. Zalecenia dietetyczna w niedoczynności tarczycy przy współwystępowaniu choroby Hashimoto. Brom Chem Tokskol. 2015; 48(2): 117–127
- http://landings.food-forum.pl/przeciwciala